Vrijdag 28 oktober: Een afsluitende zegen

 Bij het middaggebed in Saint-Gervais.

 Vrijdag 28 oktober: Tussen de beelden en de dieren

Onze laatste dag in Parijs: wij gaan even onze eigen weg. Madeleine en Marie-Thérèse willen de grootste dierentuin van Parijs bezoeken, in Vincennes. Ik begeef mij naar het Musée Rodin. Onderweg passeer ik aan het Ministerie van de Eerste Minister. Daar ligt ook het ‘Hôtel des Invalides’ (voor oud-soldaten) en het legermuseum, met o.a. het graf van Napoleon. De kathedraal Saint-Louis, nu het museum, heeft een gouden koepel.

Op weg naar Musée Rodin

In de buurt van Musée Rodin

Domein het ministerie van de eerste minister

Cathédrale Saint-Louis des Invalides / Nu wapenmuseum

Het Musée Rodin is weer een mooi gebouw. Beelden in gips en in brons, ontwerpen, ook schilderijen van Rodin, staan er in twee verdiepingen opgesteld. Ook de tuin presenteert een aantal beelden, waaronder een aantal klassiekers.

Auguste Rodin (1840-1917)

Het beeld ‘De denker’ wordt vaak geassocieerd met filosofie vanwege de houding van de man, die in diepe gedachten verzonken is. Rodin maakte deze befaamde creatie in 1881. Het was in dat jaar dat Rodin zijn eerste officiële Parijse bestelling kreeg: een monumentale bronzen poort voor een toekomstig museum voor Decoratieve Kunsten. Daar staat De Denker bovenaan (zie hieronder). Het beeld wordt ook wel Le Poète genoemd, omdat het eigenlijk de mediterende Dante moest voorstellen.

De Denker

Ontwaar je links de Eiffeltoren? (Achter de boom) 

Johannes de Doper

De man die ontwaakt

Buste Pater Eymard (stichter Paters van het Sacrament)

De kruisiging (Rodin)

Proefmodel

Aphrodite

Honoré de Balzac

De wijze ouderling en de dood

De kus

De omhelzing

Het kunstwerk ‘De burgers van Calais’ beeldt een fase uit de Honderdjarige Oorlog uit. Calais werd in 1347 door het al elf maanden durende beleg gedwongen tot overgave wegens de grote hongersnood in de stad. Zes vooraanstaande burgers hadden het plan opgevat hun leven te schenken aan de Engelse koning in ruil voor het sparen van de stad. Met niets anders gekleed dan een hemd en met de strop reeds rond hun nek trokken ze naar Eduard III om hem de sleutel van de stad te bezorgen. Ontroerd door de zelfopoffering van de mannen wierp Eduards vrouw Filippa van Henegouwen zich aan de voeten van haar man en smeekte hem hun leven te sparen, wat dan ook gebeurde. Rodin neemt hier de gelegenheid te baat om het aan te knopen met de wereld van de middeleeuwen, die hem erg fascineert. Hij groepeert de zes burgers, blootsvoets en met een boetekleed, als incarnatie van het menselijke lijden, waarbij hij uitdrukking en anatomie van elk analyseert in functie van hun leeftijd en hun karakter. De suggestieve kracht, die van de groep uitgaat, is overweldigend. In het midden staat een figuur die gezien kan worden als de heilige apostel Petrus. Het beeld is geheel in brons.

De Burgers van Calais

Met 'Petrus' in het midden

‘De Poort van de Hel’ zagen we reeds in het Musée d’Orsay. Hier in de tuin staat er een bronzen afdruk van. In 1879 gaf de staatssecretaris voor Schone Kunsten Auguste Rodin de opdracht voor de toegangsdeur van het Museum voor Sierkunsten dat in 1882 zou worden geopend op de plaats van het Palais d'Orsay. Het museum zelf is er toen nooit gekomen. Rodin begon met De Poort in reactie op Lorenzo Ghiberti’s De Poort van de Hemel, in het Baptisterium van St. John in Florence, en hij illustreerde ze met scènes uit Dante 's Divina Comedia. Het gips wordt bewaard in het Musée d'Orsay, dat uiteindelijk de plaats werd waar ze had moeten staan. Bovenaan staan ‘De drie Schaduwen’, die de zielen van de veroordeelden waarschuwen: als je hier binnengaat, is er geen hoop meer. Daaronder ‘De Denker’, mediterend bij het kwaad in de hel. In de hel o.a. Ugolin en zijn kinderen.

 

De poort van de hel

Adam (rechts)

Eva (links)

De Poort van de Hel
Bovenaan: De drie Schaduwen + De Denker

Het beeld van Ugolin bevindt zich in het groot in de tuin. Graaf Ugolin van Pisa werd in 1288 gearresteerd. Aartsbisschop Ubaldini liet Ugolin, twee zonen en twee kleinzonen opsluiten in een toren. Hij deelt hun eerst onvoldoende voedsel uit, alvorens ze in maart 1289 te laten verhongeren. De legende zegt dat Ugolin, die als laatste overleefde, de lichamen van de dode kinderen bij hem zou hebben opgegeten. Dit is een waarschijnlijk foutieve interpretatie van dit vers van Dante: "Toen was de honger zelfs sterker dan de pijn" of "En wat voor pijn kon dan geen honger zijn?", wat er op lijkt te wijzen dat meer honger dan pijn Ugolins dood veroorzaakte.

Ugolin en zijn kinderen en kleinkinderen

Graaf Ugolin zou hen opgegeten hebben.

In de gelegenheidstentoonstelling is aangegeven hoe Rodin is geïnspireerd door de oud-Egyptische cultuur.

 

Egyptisch dodenmasker

Miou (naar een Egyptisch model, waar de kat
ondermeer symbool is van moederlijkheid en vreugde)

Er was nog wat tijd over. Een goede gelegenheid om het middaggebed bij te wonen in de Saint-Gervaiskerk, bij de Monniken en Monialen van Jeruzalem. Zij wonen niet samen, maar doen wel samen de diensten.

In de kerk Saint-Gervais

De kerk Saint-Gervais

Lezing bij het middaggebed

Monniken (links) en monialen (rechts) van de
Gemeenschap van Jeruzalem

Op de terugweg passeer ik aan het Louvre. Ik ga er even de glazen piramide bekijken.

 

Bij de piramide

Binnenplein met piramide en rijen aanschuivers

Het Louvre (boven de ingang)

In de metrogang zingt een sextet, van Oekraïners, ten voordele van Oekraïne. Het ontroert mij als ik hen het Ave Maria hoor zingen. Het kan niet mooier zijn: wat een mooie afsluiting van ons verblijf in Parijs.

'Ave Maria', door Oekraïners

Terug bij Madeleine en Marie-Thérèse krijg ik verslag van hun dierentuinbezoek. De dieren en zijzelf hebben ervan genoten.

Poema's in rust

Zwanen in actie

Parc Zoologique Paris

Einde