dinsdag 14 juni 2016

Een dag om te gedenken en te overdenken


Dinsdag 14 juni 2016

In Auschwitz

We gaan op bezoek in het concentratiekamp van Auschwitz. Je weet wat je te wachten staat, maar dat het gehele systeem zo uitgebreid en ‘duivels’ georganiseerd is, dringt hier tot mij door. In de autobus zien we reeds een film en een interview met de Russische cameraman die de beelden maakte van het kamp bij de bevrijding in januari 1945. Hij vertelt over de levende doden en de resten van lijken die zij er aantroffen. Zij die het overleefden, hebben nooit meer normaal kunnen leven. In Auschwitz zelf horen we het hele verhaal van wat er met de duizenden gedeporteerden gebeurde. Er werd hen alles ontnomen, niet alleen hun bezittingen en hun haren, maar heel hun mens zijn. Zij werden niet meer als mensen gezien maar als onder-mensen, niet meer waard om te leven. Wie heeft daar zijn ziel en zijn hart open kunnen houden? Van sommigen weten we het: Pater Kolbe, Etty Hillesum, Oskar Schindler, …

In Birkenau

Vele malen groter dan Auschwitz is Birkenau. Daar werden elke dag enkele duizenden mensen vergast en verbrand. Soms al onmiddellijk bij hun aankomst, toen zij mochten gaan douchen. Maar uit de douchekranen kwam geen water. Met tweeduizend tegelijk kregen zij gas over zich. Hun doodsstrijd duurde dan een half uur. De lijken werden gevonden met bloed en uitwerpselen besmeurd en met van pijn vertrokken gezichten. Geselecteerde joden van het Sondercommando kregen de opdracht om de lijken naar de oven te brengen en de zaal grondig te zuiveren en weer te parfumeren. Na zeven maanden was het hun beurt om te sterven. In Birkenau zijn veel gebouwen vernield, door het Duitse leger, om alles te camoufleren. Elke restant nu is echter een memoriaal dat onuitwisbaar is.

Reflectie

Aan tafel bij een drankje (en uiensoep) en later in de Orangerie (met verzorgde schotels) blijven we zitten met vele vragen. Hoe is zoiets mogelijk geweest? Zouden de mensen van Isis hier kunnen zien dat zij dezelfde weg opgaan? Wat zou ik hebben gedaan moest ik bewaker zijn geweest in zo’n kamp? Zou ik ook gezwegen hebben om te overleven? Wat hebben de overlevenden niet moeten doen, misschien tegen hun geweten in, om te overleven? Hoe is het om al je gevoelens en meeleven uit te schakelen en mensen niet meer als mensen te behandelen?

Pachelbel

Bij de uiensoep, de tiramisu en de warme appeltaart wilde iemand de canon van Pachelbel horen, La vita e bella, en enkele andere mooie melodieën. Ook dat zijn menselijke creaties. Zo voelden we ook even de andere zijde van de mensheid. Zo was deze zware dag nog wat verteerbaar.
 

Madeleine en Anita hebben er zin in, Guido zoekt zijn plek.


Oorspronkelijk was Auschwitz een fabriek voor synthetisch rubber


Cijfers te groot om te beseffen


Gebedsmantels van gedeporteerde joden


Barak waar ook pater Kolbe gevangen zat

 

Gedenkmuur van executies. Hier is Zijn Naam niet geheiligd. Hier stond ook Hij telkens tussen de slachtoffers.


In Birkenau: elke paal verwijst naar één barak.


Wie hier toekwam, stapte uit op de plaats van zijn/haar dood.


De barak van de ter dood veroordeelden: met zes per alkoof en met ratten voor wie op de vloer sliep.


Even bekomen in de zon


Op de weg naar de ingang van Birkenau, met sandalen die het niet hebben overleefd

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten